Interesse?

Toch blijft de basis dezelfde. De Centrale voor Kredieten aan Particulieren (CKP) blijft dus in de eerste plaats een instrument in strijd tegen overmatige schuldenlast. Ze registreert alle kredieten die door natuurlijke personen voor privédoeleinden werden afgesloten.

Kredietgevers zijn verplicht om de centrale te raadplegen vooraleer ze een consumentenkrediet of hypothecair krediet toekennen. En ze moeten van iedere persoon die een kredietovereenkomst tekent, de identiteit en basisgegevens van de overeenkomst in de centrale te registreren (positieve luik). Daarnaast bevat de centrale ook informatie over wanbetalers, de zogenaamde zwarte lijst (negatieve luik). Kredietgevers zijn dus ook verplicht om wie niet (tijdig) aflost of betaald, in de centrale op te nemen.

Maar er gelden dus een aantal nieuwe registratieregels. In de eerste plaats ingegeven door de hervorming van het hypothecair krediet en het consumentenkrediet.

Door de Hervormingswet van 22 april 2016 werd de Europese Woonkredietrichtlijn (2014/17/EU) omgezet in nationaal recht. Die legt een aantal bijkomende voorwaarden op aan kredietgevers en -bemiddelaars. Om consumenten beter te beschermen, maar ook om meer transparantie en duidelijkheid te creëren in overeenkomsten. Kredietverstrekkers - en bemiddelaars zijn bijvoorbeeld verplicht om consumenten vóór het afsluiten van een overeenkomst via een ESIS of 'European Standardised Information Sheet' uitgebreid te informeren over de risico's. Verder werd de wetgeving hypothecair krediet uitgebreid tot kredieten met hypothecaire zekerheid met roerende bestemming, geldt een grotere transparantie over het beloningsbeleid, werd een adviesverplichting ingevoerd voor kredietbemiddelaars, zijn kredietgevers verplicht om een jaarlijks kostenpercentage te vermelden voor hypothecaire kredieten, enz.

Maar ook met nieuwe registratieverplichtingen. Zo moet een registratie voortaan bijvoorbeeld geschrapt worden wanneer het door de kredietgever en consument ondertekende kredietaanbod uiteindelijk toch niet wordt gerealiseerd. De consument kan ook niet worden ingeschreven als wanbetaler wanneer hij in dit geval de verschuldigde kosten (o.a. dossiers- en schattingskosten) niet betaalt. Daarvoor moet immers sprake zijn van niet-betaling van termijnbedragen.

Vanaf nu moet ook de datum van het sluiten van de kredietovereenkomst in de Centrale geregistreerd worden. Op die manier kan worden nagegaan of het krediet wel tijdig werd gemeld (deadline 2 werkdagen na sluiten van de overeenkomst, idem bij vervroegde terugbetaling of opzegging). Iets wat nu onmogelijk is. Bovendien kan op basis daarvan worden nagegaan of de kredietgever binnen de wettelijke termijn voorafgaand aan het sluiten van de kredietovereenkomst nog een raadpleging heeft gedaan. Ook dit kon tot nog toe niet.

Voortaan speelt de datum waarop er tussen de partijen een wilsovereenstemming is een rol voor registratie. De datum van het verlijden van de authentieke akte wordt niet meer weerhouden omdat dit moment vaak te laat komt. Een issue dat onder meer speelt bij ‘kredietshopping’ bij verschillende kredietgevers. Iets wat vaak voorkomt bij hypothecaire kredieten. Shopping blijft trouwens mogelijk. Tenminste zolang de consument niet één van de betrokken aanbiedingen ondertekent. Sommige kredietgevers aanvaarden dat het door de bank ondertekende aanbod slechts wordt tegengetekend door de consument op het ogenblik van het verlijden van de authentieke akte. Wil de consument het krediet nemen, zal de notaris gecontacteerd worden voor het voorbereiden van de akte. Het is dan pas bij het verlijden van de notariële akte kredietopening met hypotheekvestiging dan de kredietnemer zal tekenen. Een praktijk die onaanvaardbaar is binnen de nieuwe regelgeving hypothecair krediet. Iedere kredietgever moet van meet af aan op de hoogte zijn van àlle kredietmogelijkheden, bestaande en toekomstige verbintenissen.

Op vraag van de Privacycommissie wordt voortaan naar het Rijksregister verwezen als authentieke bron voor het bepalen van het identificatienummer, de officiële voornaam en de geboortedatum.

De gegevens in de centrale blijven bewaard tot 3 maanden en 8 dagen na datum van het einde van de kredietovereenkomst of in voorkomend geval de datum waarop de mededeling van vervroegde terugbetaling of opzegging wordt verricht. Nadien worden alle gegevens verwijderd.

Maar de Nationale Bank van België kan de gegevens langer bewaren (in gedecodeerde vorm) om ze te gebruiken voor wetenschappelijke of statistische doeleinden of in het raam van de activiteiten van de Bank. Die bepaling is nu uitdrukkelijk toegevoegd om volledige transparantie te creëren over het langere behoud van gegevens.

In dat geval moet trouwens gebruik worden gemaakt van een datawarehouseomgeving afgescheiden van de productieomgeving voor de raadplegingen én die niet toegankelijk is van buiten de Bank. De omgeving mag maar voor een beperkt aantal personeelsleden van de Bank toegankelijk zijn. Deze personen moeten een specifieke machtiging hebben gekregen en mogen geen toegang hebben tot de operationele gegevens uit de productieomgeving. De privacywetgeving is van toepassing, net als Europese verordening 2016/679 over de verwerking van persoonsgegevens.